Badania i pomiary środowiska pracy
Badania środowiska pracy należy poprzedzić wskazaniem czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Wskazanie to z kolei powinno zapewnić określenie ich źródła emisji oraz warunków wykonywania pracy przez pracowników. Podczas wskazywania tych czynników należy uwzględnić:
- rodzaju tych czynników oraz ich właściwości,
- procesy technologiczne i ich parametry,
- wyposażenie techniczne- w tym maszyn, urządzeń, instalacji i narzędzi, które mogą być źródłem emisji czynników szkodliwych dla zdrowia z informacji otrzymanych od producentów,
- środków ochrony zbiorowej i danych dotyczących ich użytkowania,
- organizacji pracy i sposobu wykonywania pracy,
- rzeczywistego czasu narażenia na oddziaływanie czynników szkodliwych dla zdrowia, z uwzględnieniem obowiązującego u pracodawcy systemu i rozkładu pracy.
Ważnym jest, aby konsultować z pracownikami lub ich przedstawicielami działania związane z rozpoznaniem i typowaniem czynników środowiska pracy oraz wykonywania badań, pomiarów i pobierania próbek szkodliwych na stanowisku pracy. Zadać zatem należy pytanie, kiedy powinny być zrealizowane pierwsze badania środowiska pracy?- zgodnie z przepisami do 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej.
Realizacja badań środowiska pracy jest niezwykle ważna z punktu widzenia odpowiedzialności pracodawcy za podległą załogę (ich zdrowie). Ponadto z pewnością, w przypadku kontroli zakładu pracy- i jeśli zachodzi potrzeba realizacji badań środowiska pracy, a nie były one wykonane, taka decyzja zostanie wydana, w celu ich realizacji.
Innym ważnym aspektem jest to, że badania środowiska pracy mogą być wykonywanie jedynie przez laboratoria, które posiadają akredytację. Natomiast jeśli do wykonania pomiarów środowiska pracy nie można odnaleźć akredytowanych laboratoriów, to zgodnie z rozporządzeniem można skorzystać z:
- laboratoriów szkół wyższych, instytutów naukowych PAN lub instytutów badawczych, które prowadzą badania pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy i mają wdrożony system zapewnienia jakości lub
- laboratorium Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Wojskowej Inspekcji Sanitarnej i Państwowej Inspekcji Sanitarnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji- jeżeli mają wdrożony system zapewnienia jakości lub
- laboratoria prowadzone przez jednostki organizacyjne lub osoby fizyczne, które uzyskały certyfikat kompetencji w zakresie wykonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.
Badania środowiska pracy powinny być ponawiane- a termin następnych badań ustala się na podstawie wyników ostatnich pomiarów środowiska pracy. Ustawodawca przewiduje również możliwość odstąpienia od badań w określonych przypadkach.